Ustawa o transporcie drogowym nakłada na podmiot wykonujący przewóz drogowy na podstawie licencji obowiązek zgłoszenia każdego pojazdu, którym jest wykonywany przewóz do właściwego organu licencyjnego (GITD, w przypadku licencji międzynarodowych lub starostwa w przypadku licencji krajowych). Błędy związane ze zgłaszaniem pojazdów do licencji nie są jednak rzadkością. Gros przedsiębiorców najczęściej zwleka ze zgłoszeniem nowego pojazdu lub zgłasza pojazd już w trakcie używania go do przewozów.
Kiedy zatem pojazd powinien być zgłoszony do licencji aby uniknąć kłopotów?
Zasady podejmowania i wykonywania transportu drogowego
Na początku tego rozważania należy przytoczyć wspomnianą wcześniej ustawę o transporcie drogowym z dnia 6 września 2001 r., która to szczegółowo określa zasady podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej w zakresie krajowego oraz międzynarodowego transportu drogowego rzeczy. Podjęcie i wykonywanie tego rodzaju transportu wymaga uzyskania odpowiedniej licencji. Przedsiębiorcy udziela się licencji, gdy spełni on szereg wymogów prawnych. Jednym z nich jest posiadanie tytułu do dysponowania pojazdem lub pojazdami samochodowymi spełniającymi wymagania techniczne określone przepisami prawa o ruchu drogowym, którymi transport drogowy ma być wykonywany (licencjonowaniu podlegają wyłącznie pojazdy o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony, oraz zarejestrowane na terytorium RP).
Dodatkowo przedsiębiorca musi posiadać sytuację finansową zapewniającą podjęcie i prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego potwierdzoną dostępnymi środkami finansowymi, majątkiem lub ostatnim bilansem rocznym przedsiębiorstwa w wysokości:
- a) 9 000 euro – na pierwszy pojazd samochodowy przeznaczony do transportu drogowego,
- b) 5 000 euro – na każdy następny pojazd samochodowy.
Licencji udziela się na pisemny wniosek przedsiębiorcy. Wniosek ten powinien zawierać rodzaj i liczbę pojazdów samochodowych, którymi dysponuje przedsiębiorca ubiegający się o udzielenie licencji. Do wniosku należy dołączyć wykaz pojazdów samochodowych wraz z kserokopiami dowodów rejestracyjnych, a w przypadku gdy przedsiębiorca nie jest właścicielem tych pojazdów – również dokument potwierdzający prawo do dysponowania nimi.
Organ udzielający licencji, oprócz samej licencji, wydaje też jej wypis lub wypisy w liczbie odpowiadającej liczbie pojazdów samochodowych określonych we wniosku o udzielenie licencji. Podczas przejazdu wykonywanego w ramach transportu drogowego (zarówno w przypadku nowego, jak i używanego pojazdu) kierowca jest obowiązany mieć przy sobie i okazywać, na żądanie uprawnionego organu kontroli, wypis z licencji. Brak wypisu może spowodować duże komplikacje i opóźnienia.
Zmiany w taborze
W działalności transportowej bardzo często zdarza się, że przewoźnik zmienia tabor (wymienia go na nowy), dokupuje kolejne pojazdy do floty lub przejmuje je z leasingu. Nierzadkie są też sytuacje, gdy przewoźnik pożycza pojazdy od innego przedsiębiorstwa w celu zrealizowania przewozów tymczasowych. I tu należy pamiętać, że przewoźnik może wykonywać przewozy drogowe nowym pojazdem dopiero po zgłoszeniu go do posiadanej licencji.
Zgodnie z podstawą prawną przewoźnik drogowy jest obowiązany zgłaszać na piśmie organowi, który udzielił licencji, wszelkie zmiany danych nie później niż w terminie 14 dni od dnia ich powstania. Zgodnie jednak z orzecznictwem sądów oraz stanowiskiem organów inspekcyjnych zmiany pojazdu nie można traktować jako zmiany danych zgłoszonych do licencji więc termin 14 dniowy w tym przypadku nie obowiązuje. W związku z tym pojazd powinien być zgłoszony do licencji przed rozpoczęciem przewozów, gdyż podczas przejazdu kierowca musi okazać wypis z licencji, wydany na konkretny pojazd.
Taka zmiana nie wymaga składania wniosku o zmianę licencji, ponieważ pojazdy nie są wymieniane w treści licencji, a jedynie we wniosku o udzielenie licencji wydanym na konkretny pojazd. Składając wniosek o wydanie dodatkowych wypisów należy dołączyć kserokopie dowodów rejestracyjnych pojazdów, dokumenty potwierdzające prawo do dysponowania pojazdami oraz dokumenty potwierdzające posiadanie zabezpieczenia na dodatkowe pojazdy. Za wydanie wypisu za każdy pojazd nie zgłoszony we wniosku o udzielenie licencji pobiera się opłaty w wysokości 11% wartości licencji.
W przypadku składania wniosku o udzielenie dodatkowego wypisu lub zmiany taboru – należy wpisać tylko nowo wprowadzane pojazdy. Na jednym druku nie należy łączyć ze sobą wniosków o dodatkowy wypis oraz informacji dot. zmian w taborze. W przypadku jednoczesnego ubiegania się o dodatkowy wypis i dokonywania zmian w taborze należy złożyć dwa wnioski, a także oddzielne druki.
Kiedy zgłosić pojazd do licencji?
Przewoźnik musi zgłosić pojazd do licencji gdy:
- nabywa nowy pojazd (i używa go zamiast starego); nawet jeśli liczba wypisów jest wystarczająca,
- pożycza pojazd od innego przedsiębiorcy (np. gdy pojazd własny uległ awarii),
- dokonuje zakupu doraźnego pojazdu; na kilka przewozów,
- pozyskuje pojazd do floty na własność (np. po spłaceniu wszystkich rat leasingowych).
Z powyższego jasno wynika, że w każdym przypadku zmiany pojazdu należy wystąpić o wydanie dodatkowych wypisów z licencji. Należy też pamiętać, że wraz z każdym kolejnym pojazdem powyżej 3,5t DMC wzrasta wysokość wymaganego zabezpieczenia.
Podsumowując
Nawet jeśli danym pojazdem przewoźnik zamierza wykonać tylko jeden przewóz drogowy, ma on obowiązek zgłosić go organowi wydającemu licencję przed jego pierwszym użyciem. Transport drogowy może być bowiem wykonywany tylko przy użyciu takiej samej liczby pojazdów, jak zgłoszona do licencji oraz muszą to być pojazdy, które widnieją w wykazie pojazdów zgłoszonych przez przedsiębiorcę do licencji. Jeżeli firma nie zgłosi auta do licencji może otrzymać mandat w wysokości 800 zł.
Informacja za: www.kacprzynski.pl, www.jazdaprawna.pl, www.portalprzewoznikow.pl,
