Zmiany myta w Niemczech – ważne informacje dla przedsiębiorców transportowych oraz właścicieli aut osobowych
Jak poinformował Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady Rzeczypospolitej w Berlinie od 01 października 2015 roku nastąpi rozszerzenie obowiązku opłat za korzystnie z niemieckich autostrad i dróg federalnych. Przyjęcie przez Bundestag tzw. trzeciej poprawki do ustawy o opłatach za korzystanie z niemieckich dróg wprowadza obowiązek objęcia mytem także pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej 7,5 tony i więcej. Ponadto zwiększy się sieć płatnych dróg, a w dalszej perspektywie planowane jest wprowadzenie opłat także dla samochodów o masie całkowitej pow. 3,5 tony. Jakby tego było mało od 01 stycznia 2016 roku za autostrady zapłacą również wszyscy kierowcy samochodów osobowych.
Pionierzy w dziedzinie elektronicznego poboru opłat drogowych
Niemcy byli pionierami w dziedzinie elektronicznego poboru opłat drogowych. Emyto działa u nich od 2003 roku. Do tej pory niemieckie myto obowiązuje wszystkie pojazdy użytkowe powyżej 12 ton przeznaczone do transportu towarowego, niezależnie od kraju pochodzenia. Wymaga to zgłoszenia się w systemie Toll Collect, który jest oparty na technologii satelitarnej oraz o nadajniki naziemne. Kluczowym elementem tego systemu jest urządzenie pokładowe On-Board Unit (OBU).
Wysokość opłat zależy od klasy emisji spalin, liczby osi pojazdu oraz długości płatnego odcinka. Nowe stawki opłat zostały wprowadzone od 01 stycznia 2015 r. Udział kosztów infrastruktury w stawce opłaty drogowej jest inny dla samochodów ciężarowych o maks. trzech osiach i inny dla samochodów ciężarowych o czterech lub więcej osiach. Udział kosztów związanych z zanieczyszczeniem powietrza w stawce opłaty drogowej uzależniony jest od klasy emisji spalin. Przy tym na podstawie klasy emisji spalin każdy pojazd jest przyporządkowany do jednej z sześciu kategorii A, B, C, D, E lub F. W przypadku nowoczesnych samochodów ciężarowych o klasie emisji spalin Euro 6 (kategoria A) nie są naliczane koszty związane z zanieczyszczeniem powietrza. Pobierana jest tylko stawka opłaty na finansowanie infrastruktury. Szacunkowa opłata za przejechanie 1km wynosi od 12,5 do 21,4 centów.
Długość sieci płatnych dróg w Niemczech, należących do Federalnej Dyrekcji Dróg (Bundesanstalt für Straßenwesen), liczy obecnie prawie 14 000 km.
Zmiany w ustawie – myto w Niemczech również dla aut od 7,5 tony
Nasi zachodni sąsiedzi już od dłuższego czasu planowali rozszerzyć obowiązek opłat za korzystnie z niemieckich autostrad i dróg federalnych. W dniu 26.03.2015 r. Bundestag przyjął ustawę, zgodnie z którą od 01 października br. myto obejmie także pojazdy o dopuszczalnej masie całkowitej od 7,5 tony. Dodatkowo obowiązkiem opłaty zostanie objęte kolejne 1100 km czteropasmowych dróg federalnych (już od lipca).
Uzyskane w ten sposób środki przeznaczane będą na renowację i rozbudowę infrastruktury drogowej. Tylko w 2015 roku dodatkowe wpływy do budżetu z tego tytułu mają wynieść 115 mln EUR i po 380 mln EUR w latach 2016-2017. Głównym motywem zmian ma być jednak zwiększanie konkurencyjności transportu szynowego, kombinowanego i żeglugi śródlądowej.
W obecnej kadencji niemieckiego parlamentu planowane jest także wprowadzenie takich opłat dla samochodów o masie całkowitej pow. 3,5 tony oraz autokarów. Rozszerzenie to nastąpi prawdopodobnie od 2018 roku. Niemieccy decydenci myślą również o wprowadzeniu dodatkowego zróżnicowania wysokości opłat wg emisji hałasu.
Konsekwencje zmian dla polskich przewoźników na rynku niemieckim
Polscy przewoźnicy drogowi mają znaczący udział w przewozach na rynku niemieckim (ich praca przewozowa szacowana jest na 25% wszystkich przewozów w tym kraju). Jesteśmy także potęgą w kabotażu. Wpływ na to ma przede wszystkim bliskość geograficzna i dobrze rozbudowana drogowa infrastruktura transgraniczna. Udział polskich firm transportowych we wpływach z myta na niemieckich autostradach wynosi 11,5% (jesteśmy na drugim miejscu zaraz po samych Niemcach, kolejne zajmują Czesi i Holendrzy – ok 4-5%).
Rozszerzenie myta o nowe typy pojazdów oraz zwiększenie sieci płatnych dróg dotknie zatem dosyć znacznie naszych rodzimych przedsiębiorców. Do tego niemieckie wymogi o płacy minimalnej mogą w dużej mierze zaszkodzić naszej pozycji lidera na rynku wspólnotowym.
Opłaty drogowe także dla osobówek
27 marca 2015 roku Bundestag zatwierdził także większością głosów kontrowersyjny projekt myta dla samochodów osobowych przewożących do 8 pasażerów (plus kierowca). Oznacza to, że od 2016 roku wszyscy zagraniczni kierowcy będą płacić za korzystanie z niemieckich autostrad (Niemieccy kierowcy będą także płacili za korzystanie z autostrad, ale jednocześnie skorzystają z ulg podatkowych- będą otrzymywać roczne winiety automatycznie w ramach opłacanych podatków).
System zostanie oparty o tzw. okresowe winiety elektroniczne do kupienia na stacjach benzynowych lub przez internet. Szacuje się, że sprzedaż roczna takich winiet dla cudzoziemców wyniesie ok 9,3 mln sztuk co przyniesie zyski w wysokości około 700 mln euro. Dodatkowe środki mają zostać w całości przeznaczone na rozbudowę infrastruktury drogowej. Cena winiety będzie wynosiła od 5 do 10 euro (winieta 10 dniowa), 22 euro (winieta 2-miesięczna) oraz od 74 do130 euro (winieta roczna/ w zależności od pojemności silnika i klasy emisji spalin).
Większość europejskich państw jest zdania, że wprowadzenie myta tylko dla cudzoziemców kłóci się z ideą wspólnej Europy i narusza prawo unijne. Polska nie wykluczyła podjęcia możliwych kroków prawnych w tej sprawie. Póki co trzeba poczekać na opinię Komisji Europejskiej, która jednak już teraz ma pewne zastrzeżenia wobec pomysłu myta.
Podsumowując
Zgodnie z przyjętą przez niemiecki rząd ustawą w pierwszej kolejności myto dla samochodów ciężarowych zostanie rozszerzone o kolejne odcinki. Kilka miesięcy później obowiązkiem uiszczania opłat drogowych zostaną objęte nowe kategorie samochodów ciężarowych. To wygeneruje nowe wydatki dla firm transportowych.
Zanosi się również na to, że od przyszłego roku za korzystanie z niemieckich autostrad zapłacą kierowcy samochodów osobowych. Skończą się zatem darmowe przejazdy, a to może zniechęcić wielu automobilistów do podróży na zachód.
