Międzynarodowy transport odpadów
Rośnie zainteresowanie utylizacją i odzyskiem odpadów, a tym samym zwiększa się zapotrzebowanie na transport odpadów. Jakie przepisy regulują tę jednak nietypową formę działalności?
W przypadku międzynarodowego transportu odpadów mamy do czynienia z regulacją prawną występujących aż na trzech poziomach.
Poziom prawa międzynarodowego
W tym przypadku obowiązuje Konwencja bazylejska o kontroli transgranicznego przemieszczania i usuwania odpadów niebezpiecznych z dnia 22 marca 1989 roku. Zasięg konwencji jest uniwersalny, strony konwencji to 178 podmiotów prawa międzynarodowego, do których zalicza się także Polska i kraje z nami sąsiadujące. Cele konwencji to:
- Zwiększenie wykorzystania surowców wtórnych
- Spowolnienie tempa wydobycia kopalin
- Ochrona powietrza, wód i gleb
- Ochrona ludzkiego zdrowia
Konwencja bazylejska zobowiązuje strony do podjęcia odpowiednich środków w celu zapewnienia maksymalnej ochrony środowiska przy przewozie odpadów niebezpiecznych, a także skutecznej gospodarki takimi odpadami. Dla Polski zapisy Konwencji są przede wszystkim istotne w przypadku przewożenia odpadów z krajów niebędących członkami Unii Europejskiej.
Poziom Unii Europejskiej
Unia Europejska przystąpiła do Konwencji bazylejskiej w 1994 roku, a ponadto rozszerzyła i uszczegółowiła mechanizmy przewidziane przez konwencję własnym Rozporządzeniem 1013/2006. Obowiązuje ono także na terenie Polski. Rozporządzenie określa procedury w zakresie przemieszczenia odpadów w zależności od:
- ich pochodzenia i przeznaczenia,
- rodzaju przesyłanych odpadów,
- przewidzianego trybu postępowania z nimi w miejscu przeznaczenia,
- tras przemieszczania.
Poziom krajowy
W tym przypadku transport reguluje ustawa z 29 czerwca 2007 roku o międzynarodowym przemieszczaniu towarów, która ma charakter wykonawczy w stosunku do Rozporządzenia 1013/2006. Ustawa reguluje zagadnienia, których rozstrzygnięcie pozostawiono państwom członkowskim. Należą do nich administracyjne procedury krajowe, takie jak wydawanie i cofanie zezwoleń, czy wnoszenie sprzeciwów.
Ustawa określa ponadto, że Główny Inspektor Ochrony Środowiska staje się odpowiedzialny za wykonanie rozporządzenia nr 1013/2006. To właśnie na podstawie tej ustawy, GIOŚ ma prawu:
- wydać zezwolenie na przywóz odpadów na teren kraju, ich wywóz odpadów poza obszar kraju, a także tranzyt odpadów przez terytorium państwa,
- cofnąć zezwolenia na podstawie art. 9 ust. 8 rozporządzenia nr 1013/2006,
W oparciu o ustawę minister środowiska został zobowiązany do określenia rodzajów odpadów, których przywóz w celu unieszkodliwiania w procesach określonych jako D1 do D15 w dyrektywie 2006/12/WE jest zabroniony. W ustawie znalazły się także regulacje dotyczące wydawania pozwoleń wstępnych dla instalacji odzysku, a także przepisy mówiące o tym, że organami kontrolującymi są w tym przypadku straż graniczna, służba celna i inspekcja transportu drogowego jako zaangażowane w kontrole związane z międzynarodowym przemieszczaniem odpadów.
