Zgodnie z przepisami unijnymi i krajowymi każdy przedsiębiorca wykonujący zawód przewoźnika drogowego ma obowiązek wyznaczyć lub powołać co najmniej jedną osobę odpowiadającą za zarządzanie operacjami transportowymi w przedsiębiorstwie. Osoba ta zwana zarządzającym transportem musi spełnić wiele wymogów formalno prawnych, posiadać wysoki poziom kwalifikacji zawodowych oraz dysponować fachową wiedzą z zakresu transportu krajowego i międzynarodowego.
Menager transportu w firmie ma duży zakres obowiązków. Za niewywiązanie się z nich Inspekcja Transportu Drogowego lub policja wymierzy mu karę grzywny zgodnie z przyjętym taryfikatorem. Sankcje mogą być bardzo dotkliwe. Znając swoje prawa i obowiązki zarządzający może jednak odwołać się od tej decyzji do sądu i dzięki temu wiele zyskać.
Wymagania jakie musi spełnić osoba na stanowisko menagera transportu
Na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) NR 1071/2009 zarządzającym transportem może być:
- osoba fizyczna zatrudniona przez przedsiębiorcę,
- sam przedsiębiorca jeżeli jest osobą fizyczną,
- inna osoba fizyczna wyznaczona przez tego przedsiębiorcę na podstawie umowy cywilnoprawnej np. umowy zlecenia, zarządzająca w sposób rzeczywisty i ciągły operacjami transportowymi przedsiębiorcy.
Aby zostać zarządzającym transportem należy spełnić szereg określonych warunków. Przede wszystkim osoba na to stanowisko musi:
- posiadać dobrą reputację,
- posiadać kompetencje zawodowe potwierdzone Certyfikatem Kompetencji Zawodowych,
- w sposób rzeczywisty i ciągły zarządzać operacjami transportowymi tego przedsiębiorstwa,
- mieć rzeczywisty związek z przedsiębiorstwem, polegający na tym, iż jest jego pracownikiem, dyrektorem, właścicielem lub udziałowcem lub nim zarządza,
- posiadać miejsce zamieszkania na terenie Wspólnoty,
- kierować operacjami transportowymi nie więcej niż u czterech różnych przedsiębiorców z odpowiednią wielkością floty (połączona flota z różnych firm nie może liczy więcej niż 50 samochodów),
Konsekwencje naruszeń
Menager transportu jest odpowiedzialny za funkcjonowanie całego działu transportu w firmie. Odpowiada on przede wszystkim za pracę kierowców, dba o przestrzeganie przez nich przepisów, sporządza potrzebne dokumenty transportowe, weryfikuje umowy, przydziela ładunki, planuje trasy przejazdu, dba o utrzymanie i konserwację pojazdów, sprawdza procedury związane z bezpieczeństwem itp.
Zarządzający transportem odpowiada za swoje własne czyny w postaci naruszeń obowiązków i warunków przewozu drogowego, jak i również za czyny innych osób, jeżeli był za nie odpowiedzialny albo dopuścił chociażby nieumyślnie do powstania takich wykroczeń. Wszystkie kary wymierzane są w formie mandatu karnego lub kary nakładanej przez sąd.
Katalog naruszeń i wysokość nakładanych za nie kar na zarządzającego transportem został określony w załączniku nr 2 Ustawy o transporcie drogowym.
Zarządzający transportem najczęściej są karani za:
- Niewyposażenie kierowcy w:
– wypis z licencji, z zezwolenia, z zaświadczenia na wykonywanie przewozów na potrzeby własne (kara 2000 zł)
– świadectwo kierowcy (kara 1000 zł)
– inny dokument wymagany w związku z realizowanym przewozem (kara 500 zł za każdy dokument).
- Nieprawidłowe, niepełne lub niezgodne ze stanem faktycznym wypełnienie któregoś z dokumentów wymaganych w związku z realizowanym przewozem (kara 300 zł za każdy dokument).
- Dopuszczenie do wykonywania przewozu drogowego przez kierowcę, który:
– nie ukończył wymaganego w związku z tym przewozem szkolenia (kara 1000 zł)
– nie posiada orzeczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy (kara 1000 zł)
– nie ma orzeczenia psychologicznego o braku przeciwwskazań psychologicznych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy (kara 1000 zł).
- Dopuszczenie do naruszenia przepisów o czasie prowadzenia pojazdu, obowiązkowych przerwach i odpoczynku (kara 2000 zł).
- Dopuszczenie do naruszenia przepisów o stosowaniu urządzeń rejestrujących samoczynnie prędkość jazdy, czas jazdy i odpoczynku oraz aktywności kierowcy (kara 2000 zł).
- Naruszenie przepisów o przewozie zwierząt i szybko psujących się artykułów spożywczych (kara od 500 zł do 2000 zł za poszczególne naruszenie).
Uwaga!!! Grzywny, które grożą zarządzającemu nie są sumowane. Oznacza to, że gdy organ kontrolny stwierdzi więcej niż jedno naruszenie, menager transportu może zapłacić naprawdę wysoką karę (przekraczającą nawet 10 000zł). Nie musi się on jednak zgodzić na przyjęcie mandatu. Bardzo często sąd ostatecznie orzeka łagodniejsze kary (w niektórych przypadkach nawet odstępuje od ukarania winnego), biorąc pod uwagę popełnione wykroczenie, jego szkodliwość i wpływ na bezpieczeństwo, a także zarobki osoby karanej, liczbę osób będących na jego utrzymaniu oraz stan jego zdrowia.
Utrata dobrej reputacji
W przypadku popełnienia poważnego naruszenia przepisów krajowych zarządzający transportem może nawet stracić dobrą reputacji. Aby jednak do tego doszło zarządzający musiałby zostać wpierw skazany prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwa karne skarbowe oraz umyślne przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, mieniu, obrotowi gospodarczemu, wiarygodności dokumentów, ochronie środowiska lub warunkom pracy i płacy albo innym przepisom dotyczącym wykonywania zawodu i/lub musiałoby zostać wydane mu prawomocne orzeczenie zakazujące wykonywania działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego. Ponadto utrata dobrej reputacji grozi za poważne naruszenia przepisów wspólnotowych.
Uwaga!!! Odmowa przyjęcia mandatu za naruszenia Ustawy o transporcie drogowym i odwołanie się do sądu nie stanowi podstawy do utraty dobrej reputacji, bowiem nie są to przestępstwa.
Podsumowując
Zarządzający transportem powinien dobrze znać swoje prawa i obowiązki. Za każde bowiem swoje niedopatrzenie oraz błędy innych osób (nawet wówczas gdy dojdzie do nich bez jego winy) grożą mu surowe kary. W każdym przypadku można jednak zwrócić się do sądu o pomoc i czasem jest to najkorzystniejsze pod względem finansowym rozwiązanie.
Informacja za: Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) NR 1071/2009, Ustawa o transporcie drogowym
