Przewozy ładunków w 2014 i 2015 r. – kompletny raport
- Wyniki działalności przedsiębiorstw
- Sieć dróg
- Liczba środków transportu
- Transport towarów
- Wpływ na środowisko
- Stan bezpieczeństwa na polskich drogach
- Statystyki za 2016 r.
- Podsumowanie
Główny Urząd Statystyczny przygotował niedawno kolejną edycję publikacji o transporcie drogowym w Polsce (wydanie ukazuje się co 2 lata). Przedstawiono w nim dane dotyczące m.in. działalności przedsiębiorstw transportu drogowego, przeciętnego zatrudnienia i wynagrodzenia w branży, wielkości przewozów ładunków i pasażerów (dane o przewozach ładunków obejmują przewozy realizowane w transporcie krajowym i transporcie międzynarodowym), infrastruktury, pojazdów samochodowych, eksploatacji taboru, wpływu na środowisko oraz bezpieczeństwa na drogach. Badanie towarowego transportu drogowego objęło obserwacją statystyczną wykorzystanie samochodów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony i ciągników siodłowych w wieku do 25 lat zarejestrowanych na terenie całej Polski. Zebrane dane obejmują lata 2014 i 2015 i pochodzą z różnych ewidencji m.in. Eurostatuu, Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców, GDDKiA, Ministerstwa Finansów, Instytutu Transportu Samochodowego, Komendy Głównej Policji, Polskiego Związku Przemysłu Motoryzacyjnego etc.
-
Wyniki działalności przedsiębiorstw
Z publikacji GUS dowiadujemy się, że przychody z całokształtu działalności we wszystkich jednostkach transportu drogowego w 2015 r. wyniosły 136,1 mld PLN (były większe o 12,4% w porównaniu z 2014 r.). Zdecydowana większość tych przychodów to przychody uzyskane ze sprzedaży usług. Koszty z całokształtu działalności transportu drogowego wyniosły natomiast 125,6 mld PLN (o 12,3% więcej niż w 2014 r.). Wynik finansowy brutto (osiągnięty przez podmioty o liczbie pracujących powyżej 49 osób) w 2015 r. wyniósł 1721,6 mln PLN (wobec 1349,2 mln zł w 2014 r.). Przeciętne zatrudnienie zatrudnionych na podstawie stosunku pracy w jednostkach o liczbie pracujących powyżej 9 osób w 2015 r. wyniosło 251,1 tys. osób i było o 5,9% większe niż w 2014 r. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto pracowników w 2015 r. wyniosło 3098,4 PLN i w porównaniu z 2014 r. zwiększyło się o 3,9%. Na koniec 2015 r. badane przedsiębiorstwa posiadały 8783,1 mln PLN zobowiązań krótkoterminowych (więcej niż przed rokiem o 14,1%) oraz 7033,5 mln PLN zobowiązań długoterminowych (o 7,3% więcej niż w 2014 r.). W 2015 r. wartość poniesionych nakładów inwestycyjnych na zakup środków trwałych wyniosła 5306,1 mln PLN, w tym na środki transportu – 3683,0 mln PLN.
-
Sieć dróg
W Polsce sukcesywnie podejmowane są działania na rzecz rozbudowy sieci dróg publicznych oraz poprawy stanu infrastruktury. I tak w 2015 r. sieć dróg publicznych w Polsce wyniosła 419,6 tys. km (drogi o nawierzchni twardej stanowiły 69,3% długości dróg publicznych). Długość dróg krajowych wyniosła 19,3 tys. km (stanowiło to 4,6% sieci dróg w Polsce). Aż 60,6% z nich było w stanie dobrym, 25,3% – w niezadowalającym, a 14,1% charakteryzowało się złym stanem nawierzchni. Polska należy niestety do krajów o najsłabiej rozwiniętej sieci dróg ekspresowych i autostrad w Europie. W 2015 r. przybyło tylko 2,8 km autostrad i 44,7 km dróg ekspresowych (ich udział w ogólnej długości dróg o nawierzchni twardej w kraju to 0,5%).
-
Liczba środków transportu
Na koniec 2015 r. liczba pojazdów samochodowych i ciągników wyniosła 27,4 mln (rok wcześniej było to 26,5 mln). Najbardziej zwiększyła się liczba ciągników siodłowych (o 8,7%), liczba samochodów ciężarowych wzrosła o 2,0%. Największy udział w ogólnej liczbie pojazdów samochodowych i ciągników miały samochody osobowe (udział ten wyniósł 75,6%). Drugą pod względem liczebności kategorię pojazdów samochodowych stanowiły samochody ciężarowe. W Polsce dominują samochody ciężarowe o ładowności nieprzekraczającej 1,5 tony (ich udział w 2015 r. wyniósł 79,0%). W 2015 r. największy wzrost odnotowano w grupie pojazdów o ładowności 1,5-2,9 ton (o 5,0%), 15,0-19,9 ton (o 4,3%) oraz 10,0-14,9 ton (o 3,0%). Wśród samochodów ciężarowych co trzeci był w wieku powyżej 21 lat, co piąty w wieku 6-11 lat. Najmniej liczną grupę stanowią pojazdy nowe (ich udział to ok. 5%). Produkcja samochodów ciężarowych i ciągników samochodowych w Polsce wyniosła 120,9 tys. (była wyższa o 4,3% w porównaniu z 2014 r.).
-
Transport towarów
W 2015 r. w Polsce wszystkimi rodzajami transportu przewieziono 1803,8 mln ton ładunków (o 2,0% mniej niż w 2014 r.). Wykonano też pracę przewozową na poziomie 360,6 mld tonokilometrów (większą o 3,6% w stosunku do roku 2014.). Dominującym rodzajem transportu był transport drogowy, choć jego udział obniżył się 0,6 p. proc. (do 83,5%). Transportem drogowym przewieziono w sumie 1505,7 mln ton ładunków (o 2,7% mniej niż przed rokiem). Praca przewozowa transportu drogowego wyniosła 273,1 mld tonokilometrów (o 3,9% więcej niż w 2014 r.). Udział transportu zarobkowego wyniósł 59,2%; przewieziono nim 892,0 mln ton ładunków (o 2,0% więcej niż w 2014 r.). Wykonano też 232,4 mld tonokilometrów (o 5,4% więcej). Większość ładunków w 2015 r. przewieziono transportem krajowym (jego udział w przewozie ładunków ogółem wyniósł 83,8%). W wielkości wykonanej pracy przewozowej udział transportu krajowego wzrósł do 40,2%. Przewozy ładunków transportem międzynarodowym zwiększyły się o 6,2%, a praca przewozowa o 1,1%. Podobnie jak w latach poprzednich w 2015 r. odnotowano wzrost przewozów ładunków eksportowanych i importowanych transportem drogowym. Przewozy ładunków eksportowanych wyniosły 63,6 mln ton; najczęściej realizowano je do krajów Unii Europejskiej (z czego najwięcej do Niemiec, Czech, Słowacji, Francji, Włoch, Holandii, Wielkiej Brytanii oraz na Litwę). Przewozy ładunków importowanych osiągnęły poziom 55,8 mln ton (w 2014 oraz 2015 ponad 97% ładunków przywieziono z krajów Unii Europejskiej; najwięcej z Niemiec, Czech, Słowacji, Włoch i Holandii).
Jeśli chodzi o transport drogowy w całej UE, to w 2015 r. wielkość przewozów ładunków mierzona pracą przewozową wyniosła 1767,8 mld tono km (o 2,4% więcej niż w 2014 r.). Liderem były Niemcy (314,7 mln tono km), Polska (260,7 mln tono km) oraz Hiszpania (209,4 mln tono km).
-
Wpływ na środowisko
Niestety transport drogowy ma wpływ na wzrost emisji gazów cieplarnianych. Co za tym idzie oddziałuje on znacznie na środowisko i ludzi. Według statystyk w 2014 r. emisja gazów cieplarnianych z transportu stanowiła 13,6% całkowitej emisji gazów cieplarnianych. Transport drogowy wyemitował 42,3 mln ton CO2 (ponad połowa tych zanieczyszczeń pochodziła z użytkowania aut osobowych). Samochody ciężarowe o masie całkowitej powyżej 3,5 t wyemitowały 5 tys. ton CO2.
-
Stan bezpieczeństwa na polskich drogach
Na szczęście poprawie ulega stan bezpieczeństwa na polskich drogach. Mimo to Polska jest na jednym z ostatnich miejsc wśród krajów europejskich jeśli chodzi o wypadki drogowe. W 2015 r. w Polsce doszło do 33,0 tys. wypadków drogowych (o 5,7% mniej niż w 2014 r.). Zginęło w nich w sumie 2,9 tys. osób (o 8,2% mniej niż w 2014 r.), rannych zostało 39,8 tys. osób (o 6,5% mniej niż rok wcześniej). Kierowcy byli sprawcami łącznie 82,8% wypadków drogowych, a do głównych przyczyn zaliczyć można: nieprzestrzeganie pierwszeństwa (26,5%), niedostosowanie prędkości do warunków ruchu (24,9%), nieprawidłowe zachowanie wobec pieszych (15,2%) oraz jazdę pod wpływem alkoholu (4,8%). 80,0% ogółu wypadków z winy kierującego stanowili kierowcy samochodów osobowych.
-
Statystyki za 2016 r.
GUS w najnowszym opracowaniu sygnalnym przedstawił także statystyki dotyczące przewozu ładunków i pasażerów w 2016 r. W ub. wszystkimi rodzajami transportu przewieziono w Polsce 1836,7 mln ton ładunków (o 1,8% więcej niż przed rokiem). Wzrost przewozów ładunków zanotowano w transporcie samochodowym, morskim i lotniczym. Spadły natomiast przewozy w transporcie kolejowym, rurociągowym i wodnym śródlądowym. Wykonana praca przewozowa wyniosła 385,7 mld tonokilometrów co oznacza, że wzrosła ona o 6,9% w stosunku do 2015 r. Wynagrodzenie w sektorze transportowym i magazynowym pod koniec roku wzrosło o 3,3% i wyniosło 3961,54 PLN brutto miesięcznie.
- Podsumowanie
Polska branża transportowa boryka się z wieloma kłopotami. W chwili obecnej do najważniejszych należą bariery administracyjno-prawne wprowadzone przez niektóre państwa zachodnie. Mimo to jednak sektor ten ma się całkiem dobrze. Potwierdzają to najnowsze badania i analizy GUS. Póki co Polska jest potęgą jeśli chodzi o transport towarów w UE. Rodzimi przewoźnicy w roku bieżącym przewidują dalszy wzrost przychodów i popytu na swoje usługi.
Informacja za: www.stat.gov.pl „Transport drogowy w Polsce w latach 2014 i 2015” maj 2017 r.