Wysokość kary, jaką nakłada Inspekcja Transportu Drogowego za utrudnianie lub uniemożliwienie przeprowadzenia kontroli, wynosi 10.000 zł.
Bardzo rzadko zdarzają się sytuacje, w których przedsiębiorca oświadcza, że nie podda się kontroli. Głównym powodem naruszeń są mniej oczywiste zachowania kontrolowanego, które częściej wynikają z barku niewiedzy albo słabej organizacji.
O tym, kiedy grozi tak wysoka kara dowiecie się z poniższego tekst.
Nieodbieranie zawiadomienia o kontroli ITD
Obowiązkiem organu kontrolnego jest pisemne powiadomienie przedsiębiorcy o zamiarze wszczęcia kontroli na 7 dni przed jej rozpoczęciem. Najczęściej zawiadomienia są rozsyłane pocztą. Zdarzają się sytuacje, kiedy inspektorzy dostarczą je osobiście.
Pisma doręcza się w następujący sposób:
- Osobom fizycznym w miejscu ich zamieszkania lub pracy. Przedsiębiorca we wpisie do ewidencji działalności gospodarczej musi podać adres prowadzenia działalności oraz adres do korespondencji (jeśli jest inny od prowadzenia działalności).
- Osobom prawnym (spółkom prawa handlowego) pisma doręcza się reprezentującym je osobom fizycznym, ujawnionym we wpisie do KRS, na adres siedziby spółki (również wskazany w tym rejestrze).
Aby przedsiębiorca mógł poddać się kontroli, musi być o niej powiadomiony. Przedsiębiorca musi też mieć możliwość przygotowania się do kontroli. Dlatego inspektorzy bardzo ostrożnie podchodzą do zawiadomień, które wracają jako niedoręczone. Z reguły podejmują kolejną próbę doręczenia, a jeśli to nie skutkuje, osobiście udają się do przedsiębiorcy.
Telefon do ITD
Co w przypadku zawiadomienia o kontroli przedsiębiorcy, który prowadzi jednoosobową działalności i sam wykonuje przewozy? Jeśli zawiadomienie odebrała żona, kiedy właściciel był w trasie, przedsiębiorca może skontaktować się z inspektorami pod numerem telefonu wskazanym na zawiadomieniu (zgodnie z zarządzeniem GITD na zawiadomieniu zawsze podany jest numer tel.) i ustalić inny, możliwy dla niego, lecz niezbyt odległy, termin kontroli.
Próba niewpuszczenia inspektora ITD do firmy
Co w przypadku gdy zawiadomienie zostanie skutecznie doręczone i inspektorzy pojawią się w firmie, lecz nie zostaną do niej wpuszczeni? Inspektor ma prawo wstępu na teren i do lokali przedsiębiorcy w dniach i w godzinach, w których firma jest czynna. Jednocześnie kontrolowany jest obowiązany:
- udostępnić inspektorowi pomieszczenia,
- umożliwić dokonywanie oględzin,
- udzielić wyjaśnień i okazać wymagane dokumenty.
Uniemożliwienie podjęcia czynności kontrolnych może skutkować stwierdzeniem, że przedsiębiorca uniemożliwia w całości lub w części przeprowadzenie kontroli. W takiej sytuacji inspektorzy udokumentują w protokole wszystko, co się wydarzyło w związku z próbą podjęcia przez nich działań (mogą też zrobić zdjęcia). Zawiadomią przedsiębiorcę o wszczęciu postępowania administracyjnego w przedmiocie naruszenia polegającego na niepoddaniu się kontroli. Za co grozi kara 10.000 zł.
Niewyznaczenie reprezentanta firmy lub nieobecność potrzebnych osób
W sytuacji, kiedy przedsiębiorca jest nieobecny obowiązkowo musi wskazać osobę upoważnioną do reprezentowania go w trakcie kontroli. Inspektorzy wzywają o wskazanie takiej osoby już w zawiadomieniu.
Jeśli przedsiębiorca jest obecny i udostępnia wszelkie dane, nie musi wskazywać reprezentanta. Nie jest to traktowane jako utrudnianie kontroli i nie ma za to kary.
Co w sytuacji jeśli przewoźnik odmówi wskazania reprezentanta i sam także nie uczestniczy w kontroli? W takiej sytuacji organ kontrolny może kontynuować czynności w obecności funkcjonariusza innej służby oraz innego pracownika firmy (później może on być osobą reprezentującą). Jednak często bez obecności przedsiębiorcy lub pełnomocnika kontrola ITD jest po prostu niewykonalna. Wówczas inspektorzy udokumentują w protokole, że nie było przedsiębiorcy i upoważnionej osoby.
Nieokazanie wymaganych dokumentów lub okazywanie podrobionych
Inspektorzy rozpoczynając kontrolę, wręczają przedsiębiorcy wezwanie do okazania wymaganych dokumentów. Jeżeli nie okaże wykresówek lub innych danych, wezwanie ponowią, ale już tylko raz! Jednak nieokazanie wykresówek lub danych nie powinno skutkować karą za niepoddanie się kontroli.
Jest to osobne naruszenie (nieokazanie podczas kontroli w przedsiębiorstwie wykresówek, danych z karty kierowcy, z tachografu cyfrowego lub dokumentu potwierdzającego fakt nieprowadzenia pojazdu. Kara wynosi 500 zł za każdy brakujący dzień).
Jeżeli przedsiębiorca nie udostępnia rejestru kierowców czy pojazdów lub innych dokumentów związanych z wykonywaniem przewozu, takie działanie może zostać potraktowane jako uniemożliwienie przeprowadzenia skutecznej kontroli. Skutkiem może być mandat w wysokości 10.000 zł.
Utrudnianie kontroli przez jej nieułatwianie
Inspektorzy zawsze proszą przewoźnika o zgodę, aby kontrola została przeprowadzona w siedzibie urzędu. Jednak nie mogą tego wymagać! Przewoźnik ma prawo zażyczyć sobie, aby wszystkie czynności odbywały się w jego firmie. W takiej sytuacji należy zapewnić inspektorom odpowiednie warunki tj. zorganizować miejsce, w którym będą mogli przeanalizować dokumenty, podłączyć komputery lub skanery. Jeżeli przedsiębiorca sprzeciwi się kontroli w urzędzie, a także nie ułatwi inspektorom kontroli w swojej siedzibie, takie działanie może zostać potraktowane jako utrudnianie kontroli.
Podsumowując
Trzeba pamiętać, że inspektorzy to też ludzie. Z działań i procedur wynika, iż starają się oni „iść na rękę” przewoźnikom, np. można ustalić z inspektorami inny termin kontroli. Wiadomym jest, że muszą istnieć obiektywne przeszkody, np. urlop, remont czy choroba.
Przewoźnik nie musi zgadzać się na kontrolę w siedzibie WITD, pod warunkiem, że umożliwi przeprowadzenie jej w swojej siedzibie. W zawiadomieniu są podane wymagane dokumenty, które będą podlegały kontroli. Wystarczy się odpowiednio przygotować, a powiedzenie „nie taki diabeł straszny, jak go malują” okaże się trafione.
Podstawa prawna:
- Rozdział 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. 2015 poz. 584)
Link do pełnej treści ustawy: http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20150000584
- Załącznik nr 3 do ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym
(Dz. U. z 2013 poz. 1414) obrazujący „wykaz naruszeń podmiotu wykonującego przewóz drogowy lub inne czynności związane z tym przewozem oraz wysokości grzywien za poszczególne naruszenia”
Link do pełnej treści ustawy: http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20130001414
Źródło: https://firmatransportowa.wip.pl
